Hoe afval in de kledingbak de hele recycleketen verziekt.
Kledingbakken zitten vol met zooi. Glas, chemisch afval en zelfs karkassen van dode huisdieren mengen zich met herbruikbare kledingstukken. Een groot deel van de 75 miljoen kilo kleding die jaarlijks wordt ingezameld, kan daardoor direct de verbrandingsoven in. Wat gaat er mis? En wat kan jij daar aan doen?
Het doneren van kleding is hartstikke toegankelijk. Ook bij jouw buurtsupermarkt staat een kledingbak te wachten om je oude shirts en broeken op te slokken. Dat is mooi, want de drempel om oude kleding te recyclen in plaats van weg te gooien wordt een stuk lager. Minder gedoe = sneller meedoen.
Misbruik
Helaas zorgt die toegankelijkheid ook voor een flinke portie misbruik. Naast kleding – klaar voor een tweede leven – komen er bij textielinzamelaars namelijk grote hoeveelheden afval binnen. Gebroken wijnflessen, volgekakte luiers en – incidenteel, maar toch – slachtafval of een dode hond. Het zit allemaal tussen recyclebare stoffen. Gevolg? Een grote stinkende smeerboel op de sorteerband van kledinginzamelaars als Reshare en Sympany.
Dat laatste bedrijf sluit zelfs sorteercentra. Zonder mondkapje is de stank van de troep niet te harden en als je niet oppast eindig je als sorteerder de werkdag met een flinke snee in je hand door versplinterd glas. Het werk is vies, onveilig en reden genoeg voor sorteerders in Uithuizen om niet meer op werk te verschijnen. En geef ze eens ongelijk. Niemand wil de hele dag in een rioollucht door kleverig en dampend afval staan wroeten.
Slecht voor het milieu
Of het nou ligt aan de onoverzichtelijke regels voor afval scheiden, onwetendheid of gewoon asociale luiheid: vervuil textielbakken niet met zooi. Het is niet alleen kut voor de mensen die de kleding sorteren, maar ook voor het milieu en de circulaire economie. Alle kleding die vervuild is wordt namelijk linea recta in de verbrandingsoven gegooid. Zo blijft er een enorme overproductie op gang, omdat elk verbrand kledingstuk weer wordt vervangen door een nieuw exemplaar.
En dat terwijl die nieuwe exemplaren vaak helemaal niet nodig zijn. Een groot deel van de kleding waar jij op uitgekeken bent is nog ontzettend bruikbaar. Zo weet iedereen die wel eens in een vintage winkel komt dat hier de pareltjes te scoren zijn. In landen waar ze niet elke maand een nieuw paartje sneakers kunnen betalen staan ze te springen om onze shirts en broeken; veel van onze kleding wordt opnieuw gedragen door Afrikanen en Oost-Europanen. Zelfs je low-quality fast fashion kan hergebruikt worden als isolatiemateriaal of als basis voor een poetslap.
Verder onder druk
Zijn inzamelaars dan blij met fast fashion? Nee. Wegwerpkleding zet ze zelfs verder onder druk. Het echte geld, om inzamel- en sorteerwerk te bekostigen, wordt verdiend met de verkoop van hoge kwaliteit tweedehands kleding. En laat fast fashion daar nou net niet onder vallen. Rijp om in stukken te worden gesneden eindigen shirts die drie keer gedragen zijn in je spouwmuur. En isolatiemateriaal levert logischerwijs veel minder op dan een gedragen, maar herbruikbare, Ralph Lauren in de Episode.
Met afval besmeurde kleding in combinatie met een stijgende instroom van fast fashion is een dodelijke combinatie voor inzamelaars. Er kan minder worden verkocht, sluiting van meer vestigingen dreigt en uiteindelijk gaan de lichten uit. Als dat gebeurt gaat alle oude kleding de oven in, samen met ander restafval.
Tips en tricks voor kledinginzameling
Kunnen we dat voorkomen? Jazeker. En niet alleen op bestuurlijk niveau. Ook jij kunt helpen om kledinginzameling in leven te houden.
- Zorg dat je kleding droog en schoon is voordat je het in de textielbak gooit. Natte kleding gaat schimmelen. En wie wil die kleding dan nog dragen? Niemand.
- Er mag meer in een kledingbak dan je denkt. Zwemkleding? Mag. Schoenen? Mag. Wat nog meer? Tassen, riemen, hoeden en petten. Maar ook: handdoeken en beddengoed. Check hier een volledig overzicht.
- Doe je kleding in een stevige, afgesloten plastic zak. Als er dan toch nog een idioot is die een oude pot verf in de bak gooit, blijft jouw ingeleverde textiel bruikbaar.
- Maak schoenen aan elkaar vast. Aan duizendenden linker- en rechterschoenen heeft een inzamelaar niets. Lever ze samen in, dan kan iemand anders er nog op lopen.
- Lever ook kapotte of onbruikbare kleding in. Niet geschikt voor de verkoop, wel geschikt voor recycling. Als je het bij het afval gooit gaat het sowieso de oven in en dat moet zo veel mogelijk worden voorkomen.
Meer lezen over afvaldumping in kledingbakken? Check deze artikelen:
- Trouw ging langs bij Sympany, dat leverde een mooie (en vieze) reportage op
- RTV Drenthe fotografeerde wat sorteerders tegenkomen tussen textiel. Shocking…